Di tích lăng mộ Trịnh Hoài Đức / Tổ di tích – Thư viện //
https://thanhcobienhoa.com/tong-hop/di-tich-lang-mo-trinh-hoai-duc
Lăng mộ Trịnh Hoài Đức đối với vùng đất Đồng Nai mang một ý nghĩa lớn về
giá trị lịch sử, văn hóa, kiến trúc nghệ thuật - nơi an nghỉ của một bậc hiền tài có công
lớn trong sự nghiệp xây dựng và phát triển vùng đất Biên Hòa – Đồng Nai.
Qua lăng mộ Trịnh Hoài Đức cung cấp cho lịch sử dân tộc nhiều tư liệu có giá
trị về lịch sử, văn hoá, xã hội, kỹ thuật, nghệ thuật, tín ngưỡng, phong tục… gắn liền
với cuộc đời, sự nghiệp và những công lao đóng góp của Ông trong công cuộc khai
phá, mở rộng, xác lập và bảo vệ chủ quyền vùng đất phía Nam của Tổ quốc. Qua đó
góp phần khôi phục lại phần nào diện mạo lịch sử vùng đất Nam bộ nói riêng và lịch
sử Việt Nam nói chung giai đoạn thế kỷ XVIII - XIX. Cũng như phát huy những giá
trị lịch sử, văn hóa, kiến trúc ẩn chứa trong di tích này phục vụ cho công tác giáo dục,
nghiên cứu và phát triển du lịch của tỉnh.
Lăng mộ Trịnh Hoài Đức hay còn gọi là Lăng Ông, toạ lạc tại số 28 đường Trịnh
Hoài Đức, Khu phố 3, Phường Trung Dũng, Thành Phố Biên Hoà. Dưới thời Nguyễn,
lăng Trịnh Hoài Đức thuộc thôn Bình Trúc, dinh Trấn Biên. Thời thuộc Pháp được sửa
thành làng Bình Trước, quận Châu Thành, tỉnh Biên Hoà. Năm 1938 Viện bảo tàng
Quốc gia (trường Viễn Đông Bác Cổ) công nhận khu lăng mộ Trịnh Hoài Đức là di
tích (theo Nghị định số 1189 ngày 24 tháng 2 năm 1938). Năm 1990, Bộ Văn hóa Thể
thao và du lịch xếp hạng di tích cấp Quốc gia. Lăng mộ như một hình tượng để người
dân nơi đây luôn biết ơn, tự hào về một tài năng lớn, một nhân cách lớn đã góp phần
đặt nền móng cho một vùng đất hào khí – Văn hóa Đồng Nai. Trịnh Hoài Đức - danh
nhân làm rạng danh xứ Đồng Nai.
Toàn bộ khu di tích lăng mộ Trịnh Hoài Đức (hay còn gọi là lăng Ông) được xây
dựng năm 1825, theo lối kiến trúc cổ, có bờ thành bao bọc, cửa vào có trụ búp sen, đặt
bình phong án. Phía sau mộ có bức tường nhô cao, nối vòng lượn sóng. Tường sau có
trang trí hình long ẩn tinh xảo, đẹp mắt. Phía trước cửa vào mộ có tấm bình phong, ghi
khắc tiểu sử và sự nghiệp của Trịnh Hoài Đức. Bên trong gồm hai phần mộ Trịnh Hoài
Đức và chính thất phu nhân họ Lê. Kết cấu 2 ngôi mộ giống nhau, hình voi phục, xung
quanh có gờ khum móng ngựa. Phía trước mỗi phần mộ đều có bia đá, khắc chữ Hán,
được trang trí bởi các đường hồi văn, biểu tượng âm dương, phía dưới đắp nổi dạng
chân quỳ… Tất cả những nét nghệ thuật đó phản ánh khả năng sáng tạo, bàn tay khéo
léo của người thợ xa xưa; đồng thời còn thể hiện sâu sắc truyền thống thủy chung, kính
trọng hiền tài của dân tộc. Đây thực sự là một trong những giá trị kiến trúc lăng mộ khá
độc đáo, nơi thờ phụng vị đại thần có công với dân, với nước rất cần được chăm nom,
đầu tư tôn tạo xứng tầm một danh nhân!
Có thể nói, mộ Trịnh Hoài Đức là một trong nhưng ngôi mộ nằm trong hệ thống
mộ hợp chất đầu tiên của triều Nguyễn với những lối kiến trúc truyền thống và đặc